cloe – Síða 4 – Heimilisvefurinn

Afmæli Jóns Árnasonar

Þann 17. ágúst nk. eru 204 ár frá fæðingu Jóns Árnasonar. Hver er Jón Árnason eiginlega, spyrja sum sig kannski. Í mjög stuttu máli er Jón Árnason maðurinn sem safnaði saman íslenskum þjóðsögum og ævintýrum. Hann er eins konar Grimm-bróðir Íslendinga, enda varð hann fyrir áhrifum frá bræðrunum þýsku. Hér verður farið yfir ævi hans og störf.

Jón Árnason fæddist þann 17. ágúst árið 1819 á Hofi á Skagaströnd, þar sem faðir hans var prestur. Þegar Jón var á sjöunda ári dó faðir hans og var Jón þá með Steinunni, móður sinni. Jón fór síðan í Bessastaðaskóla og lauk stúdentsprófi þar árið 1843. Jón bjó mest alla ævina í Reykjavík og starfaði m.a. sem landsbókavörður og þjóðminjavörður.

Jón fór að safna þjóðsögum og ævintýrum víðs vegar af landinu í samstarfi við Magnús Grímsson. Þeir gáfu út Íslenzk æfintýri árið 1852 en sú bók hlaut dræmar viðtökur. Þeir héldu þó áfram söfnuninni. Magnús lést árið 1860 en Jón hélt þó söfnuninni áfram einn. Á árunum 1862-1864 kom út ritið Íslenzkar þjóðsögur og æfintýri í tveimur bindum.

Jón Árnason dó árið 1888.

Í tilefni þessa dags er tilvalið að lesa nokkrar vel valdar þjóðsögur fyrir börnin. Hér á vef Snerpu má finna fjölmargar þjóðsögur úr safni Jóns Árnasonar. Þjóðsögurnar okkar eru dýrmætur menningararfur sem sýnir okkur inn í fortíð þjóðarinnar, sér í lagi alþýðunnar. Þjóðsögurnar gengu mann fram af manni í margar kynslóðir og það er okkar hlutverk að koma þeim til þeirrar næstu.

Annað sniðugt sem hægt er að gera í tilefni dagsins er að skrifa sína eigin þjóðsögu eða ævintýri. Hægt er að nota sögukastið hér fyrir neðan. Þar þarf að kasta teningum til að finna út hver aðalpersóna sögunnar á að vera, hvenær sagan gerist, hvar og hvað gerist. Svo þarf bara að skálda í eyðurnar.

Í lokin eru hér nokkrar gátur sem Jón Árnason og Ólafur Davíðsson söfnuðu á 19. öld og gáfu út í ritinu Íslenzkar gátur, skemtanir, vikivakar og þulur árið 1887. Gáturnar gætu verið nokkuð skrýtnar fyrir okkur á 21. öldinni en þið getið reynt að spreyta ykkur á þeim.

Á ári hverju einu sinni

alla menn ég sæki heim,

þá sem ei mig eiga í minni

eg óvörum finn, og hverf frá þeim.

Á björtum degi ei birtist lýð,

bragnar sjá þá eigi,

en um nætur alla tíð

er hún ljós á vegi.

Eg er hús með aungum tveim

í mér liggja bræður fimm;

í hörðum kulda hlífi eg þeim,

þó hríðin verði köld og grimm.

Svör: Afmælisdagur, stjarna og vettlingar.

Afmæli Jóns Árnasonar Read More »

Mjög einföld spil fyrir ung börn

afþreying fyrir börn, börn, Fjölskyldan, samvera, spil

Mjög einföld spil fyrir ung börn

Spil er kannski full stórt til orða tekið. Þetta eru kannski frekar leikir með spilastokki fyrir ung börn heldur en eiginleg spil. Leikirnir henta börnum sem eru svona tveggja til þriggja ára. Þeir eru einfaldir og skemmtilegir fyrir þennan aldurshóp, sem er ekki alveg farinn að spila spil ennþá en eru kannski áhugasöm um spil.

Leikirnir geta æft börnin í að þekkja spilin, ekki endilega tölurnar þó, heldur sortirnar og litina. Þetta ætti að undirbúa þau vel undir að spila alvöru spil þegar þau eru orðin aðeins eldri.

Auðvitað er þetta svo bara fínasta skemmtun fyrir þau og góð afþreying.

Athugað að það getur verið gott að nota spilastokk sem má eyðileggjast þegar um svona ung börn er að ræða.

Flokkun

Flokkun er einfaldur leikur þar sem markmiðið er að flokka spilin eftir litum. Barnið fær 10-15 spil og á að flokka þau eftir því hvort þau eru rauð eða svört. Sjá myndina hér fyrir neðan.

Para saman

Til þess að spila para saman þarf að finna til 6-8 pör af mismunandi sortum (hjarta, spaði, tígull, lauf). Spilunum er raðað á hvolf á borð eins og sést á myndinni hér fyrir neðan. Barnið getur svo flett tveimur spilum í einu og reynt að finna spil sem passa saman, t.d. tvo tígla eða tvö hjörtu. Spilið er nokkurn veginn eins og minnisspil en aðeins auðveldara og ekki með ströngum reglum.

Giska og flokka

Í þessum leik eru spilin í hrúgu á hvolfi á borðinu og barnið dregur eitt spil í einu og giskar á hvort það komi svart eða rautt spil. Svörtu og rauðu spilin mega svo fara í hvor sinn bunkann, sama hvort giskað var rétt á eða ekki.

Tína

Klassískt spil sem flest okkar þekkja en spila sennilega sem sjaldnast.

Í Tínu er bunkanum hent á borðið eða gólfið og svo þarf einfaldlega að tína upp spilin.

Mjög einföld spil fyrir ung börn Read More »

100 fæðutegundir fyrir 1 árs afmælið

0-2 ára, börn, Fjölskyldan, Uppeldi

100 fæðutegundir fyrir 1 árs

Það getur verið mjög spennandi að bjóða litla barninu sínu upp á fasta fæðu í fyrsta skiptið. Í dag er mjög vinsælt að velja “baby-led weaning”-aðferðinni við að venja börn á fasta fæðu. Þá fær barnið að borða sjálft, heldur sjálft á matnum og matar sig sjálft. Maturinn er ekki maukaður fyrir það sérstaklega og ef það fær graut á það að nota skeið sjálft. Mikið áhersla er lögð á að börnin prófi sem flestar fæðutegundir og áferðir. Þessi aðferð á að skila sjálfstæðum börnum sem hlusta á eigin hungur- og seddutilfinningu og eru til í að prófa nýjan mat. Oft er talað um að börn ættu að vera búin að prófa 100 mismunandi fæðutegundir fyrir 1 árs afmælið í sambandi við þessa aðferð. Það er ágætis markmið og vel gerlegt og kemur vonandi í veg fyrir matvönd börn.

Heimilisvefurinn hefur búið til bækling með þeim fæðutegundum sem börn gætu prófað fyrir fyrsta afmælisdaginn til að hjálpa foreldrum við að halda utan um hvað er búið að prófa. Á listanum eru ávextir, grænmeti, prótein, kornvörur o.fl. en einnig auð pláss þar sem hægt er að bæta inn sínu eigin. Sumt á listanum þarf að passa sig vel á þegar verið er að gefa barnið, t.d. vínber og epli – það er þó nokkur köfnunarhætta sem stafar af þeim ef þau eru ekki gefin á viðeigandi hátt. Á listanum eru ekki þær fæðutegundir sem embætti landlæknis telur óæskilegar fyrir börn t.d. rabarbari, spínat, fennel, rauðrófur og sellerí. Sumt á listanum ætti aðeins að gefa börnum undir eins árs í hófi, t.d. kanil og skyr. Til gamans eru svo hægt að lita broskallana til hliðar til að sýna hvað barninu fannst um þessa fæðu.

En jafnvel þótt þú aðhyllist ekki „baby-led weaning“ aðferðina getur þessi litli bæklingur samt sem áður hentað ágætlega ef þig langar til að barnið smakki sem flest fyrir 1 árs.

100 fæðutegundir fyrir 1 árs afmælið Read More »

Afmæli Tove Jansson – Múmíndagurinn

hátíðir, Merkisdagar

Afmæli Tove Jansson - Múmíndagurinn

Þann 9. ágúst næstkomandi er afmælisdagur Tove Jansson, höfundar Múmínálfanna. Tove fæddist árið 1914 í Helsinki í Finnlandi en var af finnlandssænskum ættum. Foreldrar hennar voru bæði listafólk, faðir hennar, Viktor, var myndhöggvari og móðir hennar, Signe, var grafískur hönnuður og myndskreytir. Tove átti tvo bræður, Per og Lars. Þeir fundu einnig köllun sína í listaheiminum, en Per varð ljósmyndari og Lars rithöfundur og teiknimyndasöguhöfundur. Tove skrifaði og skreytti sína fyrstu bók aðeins 14 ára gömul og var farin að selja teikningar í tímarit á svipuðum tíma.

Tove Jansson er fyrst og fremst þekkt fyrir að hafa skrifað sögurnar um Múmínálfana og þær verur þekkja sennilega flest. Fyrsta bókin um Múmínálfana kom út árið 1945 og kjölfarið fylgdu átta bækur til viðbótar um þá. Múmínálfarnir lenda í hinum ýmsu ævintýrum og persónur bókanna fjölbreyttar og skemmtilegar, þótt fyrst og fremst séu Múmínsnáðinn og Múmínmamma aðalpersónur bókanna.

Tove Jansson hitti lífsförunaut sinn, Tuulikki Pietilä eða Tooti, eins og hún var kölluð, árið 1956. Þær bjuggu í sitt hvorri íbúðinni í Helsinki en innangengt var á milli því samkynhneigð varð ekki lögleg fyrr en á 8. áratugnum í Finnlandi. Tove dó úr krabbameini þann 27. Júní 2001, 86 ára að aldri.

Til að halda upp á afmælisdag Tove Jansson og múmíndaginn er hægt að:

Lesa múmínálfana og kynnast lífinu í Múmíndal.
Halda múmínboð að hætti Múmínmömmu með því að;
- skreyta
- bjóða upp á pönnukökur með sultu
- dansa
- halda ræðu
- drekka saft úr múmínbollum

Það er auðvitað skemmtilegast ef þetta er gert í garðinum, en hver gerir það sem hentar. Hér er svo uppskrift að finnskum pönnukökum sem eru bakaðar í ofni.

Finnskar pönnukökur í ofni (Pannukakku)

150 g hveiti

1 tsk lyftiduft

2 msk sykur

Smá salt

4 egg

600 ml mjólk

25 g smjör, bráðið

Setjið hveiti, lyftiduft, sykur og salt í stóra skál og hrærið saman.
Bætið eggjunum út í skálina og hrærið þar til allt hefur blandast vel saman. Á þessum tímapunkti er deigið mjög þykkt. Bætið mjólkinni við smátt og smátt, hærið á milli, þar til allt hefur blandast vel saman og deigið er kekkjalaust.
Leyfið deiginu að standa í a.m.k. ½ klst. Það þykknar aðeins á þeim tíma.
Um það bil 10 mínútum áður en pönnukökurnar fara í ofninn er hann hitaður í 180°C.
Smyrjið eldfast mót með bráðna smjöinu og hellið deiginu í. Bakið í um 30 mínútur. Pönnukakan ætti að hafa risið vel og vera orðin gullinbrún að lit.
Berið fram með flórsykri, sultu og rjóma.

Afmæli Tove Jansson – Múmíndagurinn Read More »

Fleiri hugmyndir að stefnumótum með makanum

Fjölskyldan, samvera, stefnumót

Fleiri hugmyndir að stefnumótum með makanum

Fyrir nokkrum vikum birtist færsla hér á Heimilisvefnum um hvernig við getum hlúið að sambandi okkar við makann með því að fara á stefnumót reglulega.

Loksins eru hér komnar 16 fleiri hugmyndir til að setja í krukkuna eða í umslög. Eins og áður er mikilvægt að þið takið úr þær hugmyndir sem henta ykkur ekki, eru t.d. of dýr eða einfaldlega eitthvað sem þið getið ekki hugsað ykkur að gera.

Von er á enn fleiri hugmyndum að stefnumótum seinna.

Fleiri hugmyndir að stefnumótum með makanum Read More »

Verslunarmannahelgin 2023 – Hvað er í boði?

ferðalög, Fjölskyldan, innanlands, samvera

Verslunarmannahelgin 2023 - Hvað er í boði?

Stærsta ferðahelgi ársins er framundan og ert þú búin/nn/ð að ákveða hvað þú ætlar að gera? Frídagur verslunarmanna á sér langa sögu og er dagurinn 129 ára gamall í ár! Það er ýmislegt í boði þessa helgi víðsvegar um landið og allir ættu því að finna eitthvað við sitt hæfi. Í boði er m.a. þessar hátíðir:

– Berjadagar –

Berjadagar er þriggja daga klassísk tónlistarhátíð í Ólafsfirði. Í ár verða frumflutt íslensk verk og kammermúsík frá ýmsum löndum, listasýning utan dyra, tónlistarviðburðir og fleira.

– Ein með öllu –

Ein með öllu er fjölskylduhátíð á Akureyri. Á dagskránni í ár er m.a. húllhringjagerð, tívolí, krakkahlaup í Kjarnaskógi, böll, evrópumót í torfæru, grill og margt fleira.

– Hjalteyrarhátíð –

Hjalteyrarhátíð er haldin á Hjalteyri við Eyjafjörð um verslunarmannahelgina.

– Innipúkinn –

Innipúkinn er tónlistarhátíð fyrir höfuðborgarbúana sem nenna ekki í útilegu um verslunarmannahelgina. Alltaf eru fjölbreytt tónlistaratriði á dagskrá í miðbæ Reykjavíkur. Í ár koma m.a. Birnir, Daniil, GDRN, Langi Seli og Skuggarnir, Sykur og Valdimar fram.

– Kotmót Hvítasunnukirkjunnar –

Kotmót er árlegt mót Hvítasunnukirkjunnar sem er haldið í Kirkjulækjarkoti í Fljótshlíð. Í ár verður sérstakt barnamót fyrir 5-12 ára krakka og aðalpredikari mótsins verður Daniel Karl-Olov Alm.

– Neistaflug í Neskaupstað –

Neistaflug er bæjarhátíð Neskaupstaðar og í ár eru 30 ár liðin frá fyrstu hátíðinni. Í ár kemur m.a. hljómsveitin Flott fram.

– Norðanpaunk –

Norðanpaunk er rokkhátíð haldin á Laugarbakka. Í ár koma m.a. Dödsrit, Kælan mikla, Sangre de muerdago, Múr og Ghostigital fram.

– Sæludagar KFUM og KFUK –

Sæludagar eru árleg fjölskylduhátíð KFUM og KFUMK í Vatnaskógi.

– Unglingalandsmót UMFÍ –

Unglingalandsmót UMFÍ er haldið á Sauðárkróki í ár. Mótið er vímuefnalaus fjölskylduhátíð þar sem börn og unglingar á aldrinum 11-18 ára keppa í alls kyns íþróttagreinum. Auk þess er boðið upp á fjölbreytta afþreyingu og skemmtun fyrir alla fjölskylduna.

– Verslunarmannahelgin á Úlfljótsvatni –

Á Úlfljótsvatni er boðið upp á ævintýralega fjölskyldudagskrá um Verslunarmannahelgina.

– Þjóðhátíð í Eyjum –

Þjóðhátíð þarf vart að kynna. Stærsta útihátíð ársins er haldin í í Herjólfsdal í Vestmannaeyjum um verslunarmannahelgina. Þau atriði sem þegar hafa verið tilkynnt eru; Bríet, Friðrik Dór, Klara Elias, Emmsjé Gauti, XXX Rottweiler, Una Torfa og Jón Ólafsson ásamt gestum.

Verslunarmannahelgin 2023 – Hvað er í boði? Read More »

Leikir í barnaafmæli

Afmæli, Merkisdagar, Veislur

Leikir í barnaafmæli

Þegar halda á barnaafmæli er oft sniðugt að vera búin að undirbúa einhverja leiki, sérstaklega ef afmælið á að vera í heimahúsi. Leikirnir þurfa að taka mið af þroska afmælisbarnsins og gestanna en vera um leið skemmtilegir. Leikir hjálpa mikið til við að halda afmælisgestunum uppteknum og passa að allt fari ekki úr böndunum. Hér eru nokkrar hugmyndir að leikjum sem hægt er að framkvæma í innandyra heimahúsi.

1. Stóladans

Fjöldi þátttakenda: ótakmarkaður

Áhöld: Jafn margir stólar og þátttakendur og góð tónlist

Stólunum er raðað upp í lengju með bökin saman. Stjórnandi leiksins tekur einn stólinn burt og setur tónlistina í gang. Þátttakendur ganga í kringum stólana þar til tónlistin stoppar. Þegar tónlistin stoppar eiga þátttakendur að reyna að fá sér sæti en vegna þess að búið er að fjarlægja einn stól verður einn útundan. Hann er úr leik. Stjórnandi leiksins tekur þá annan stól burt og setur tónlistina í gang. Þannig gengur þetta koll af kolli þar til aðeins einn stóll er eftir. Sá er sigurvegari sem nær að setjast á þennan eina stól sem er eftir þegar tónlistin hættir í síðasta sinn.

2. Stoppdans

Fjöldi þátttakenda: ótakmarkaður

Áhöld: tónlist

Stoppdans virkar þannig að þátttakendur dansa á meðan tónlistin hljómar en þurfa að stoppa um leið og tónlistin þagnar. Ef einhver þátttakendanna hreyfir sig eftir að tónlistin hefur verið stoppuð er hann úr leik. Svo fer tónlistin aftur í gang og er stoppuð aftur skömmu síðar. Þeir sem hreyfa sig eru úr leik og þannig gengur þetta koll af kolli. Leikinn er hægt að spila í ákveðinn tíma eða þar til einhver einn stendur uppi sem sigurvegari.

3. Setudans

Fjöldi þátttakenda: ótakmarkaður

Áhöld: tónlist

Setudans er mjög líkur stoppdansi nema að þegar tónlistin þagnar eiga allir þátttakendur að setjast á gólfið. Sá sem er síðastur til að setjast er úr leik. Leikurinn gengur þannig þar til aðeins einn keppandi er eftir.

4. Pakkaleikur

Fjöldi þátttakenda: ótakmarkaður

Áhöld: glaðningur sem hefur verið pakkað inn í mörg lög af pappír og tónlist

Til eru margar útgáfur af pakkaleikjum. Einfaldasta og algengasta útgáfan er þannnig að pakkinn gengur á milli þátttakenda á meðan tónlistin er spiluð. Þegar tónlistin stoppar má sá sem hélt á pakkanum reyna að opna hann. Þegar tónlistin fer aftur í gang heldur pakkinn áfram hringinn og þegar tónlistin stoppar aftur fær þátttakandinn að reyna að opna pakkann. Svona gengur þetta koll af kolli þar til einhver þátttakendanna nær að opna pakkann og fá þá glaðninginn.

5. Pakkaleikur með teningi

Fjöldi þátttakenda: ótakmarkaður

Áhöld: pakki með mörgum lögum af pappír, teningur og vettlingar eða ofnhanskar

Pakkaleikur með teningi er líkur hefðbundnum pakkaleik en ekki er notuð tónlist í þetta sinn heldur teningur og vettlingar. Pakkinn er hafður í miðjunni til að byrja með og teningi er kastað til skiptis af þátttakendum. Um leið og einhver þátttakendanna fær sexu hefst leikurinn fyrir alvöru. Þátttakandinn sem fékk sexuna lætur næsta þátttakenda hafa teninginn og tekur pakkann, setur á sig vettlinga eða ofnhanska og reynir að opna eins mörg lög af pappír og hann getur á meðan næsti þátttakandi kastar teningnum eins oft og hann getur þar til hann fær sexu. Þá lætur þátttakandinn með pakkann þann sem kastaði sexunni fá pakkann og hann reynir að opna eins mikið af pakkanum og hann getur með vettlinga á höndunum. Næsti leikmaður er þá byrjaður að kasta teningnum. Svona gengur þetta koll af kolli þar til einhverjum tekst að opna pakkann og fá þá glaðninginn.

6. Söguleikur

Fjöldi þátttakenda: 3-20

Áhöld: miðar og skriffæri fyrir alla þátttakendur

Söguleikurinn gengur þannig fyrir sig að allir þátttakendur leiksins fá einn eða fleiri miða og eiga að skrifa eitt nafnorð (t.d. Ragga, skæri, sól, bak, kind) á miðann (það má líka ákveða að hafa t.d. sagnorð). Miðarnir eru svo brotnir saman og settir í eitthvað ílát eða poka. Sögumaðurinn byrjar þá að búa til sögu en stoppar söguna reglulega og dregur miða með orði og fléttar orðið inn í söguna. Dæmi: Einu sinni var … (miði dreginn) þvottavél… og hún hét … (miði dreginn)… Sól. Þannig gengur sagan áfram þar til allir miðarnir eru búnir og úr þessu kemur vonandi skemmtileg og fyndin saga.

7. Spurningaleikir

Það er gaman að hafa spurningaleiki í afmælum og þeir geta verið alls konar og sérsniðnir að aldri og þörfum hópsins. Kahoot er mjög auðveldur og aðgengilegur leikur fyrir flesta (ef börnin/unglingarnir eiga síma). Ef símar eru ekki til staðar er hægt að hafa hefðbundinn “pub quiz” leik þar sem spyrillinn spyr og þátttakendur skrifa svarið niður á blað. Passið bara að hafa spurningarnar ekki of erfiðar en þær geta verið nánast um hvað sem er.

8. Hver er undir teppinu?

Fjöldi þátttakenda: 6-20

Áhöld: teppi

Hver er undir teppinu? er einfaldur leikur fyrir yngri börn. Þátttakendur setjast í hring og sá sem er hann fer fram. Á meðan ákveður stjórnandinn hver á að fara undir teppið. Þegar sá sem er hann kemur aftur inn á hann að giska hver það er sem er undir teppinu. Þegar fattast hefur hver er undir teppinu fær sá sem var undir teppinu að vera hann næst. Leik er lokið þegar allilr hafa fengið að prófa að fara undir teppið og vera hann.

9. Í grænni lautu

Fjöldi þátttakenda: 5-20

Áhöld: hringur

Hér er annar sígildur og einfaldur leikur fyrir börn frá 4 ára aldri. Leikurinn er þannig að einn er hann og sá grúfir sig í miðjum hringnum. Hringur er látinn í lóf eins þátttakandans í hringnum og síðan leiðast þátttakendur og ganga í hring á meðan þessi vísa er sungin: Í grænni lautu þar geymi ég hringinn, sem mér var gefinn og hvar er hann nú, sem mér var gefinn og hvar er hann nú? Þegar söngnum lýkur stendur sá sem er hann upp og þátttakendurnir rétta fram kreppta hnefa eins og ef þeir væru með hringinn. Sá sem er hann fær þá þrjár tilraunir til að finna út hver er með hringinn í lófa sínum. Ef hann finnur ekki hringinn grúfir hann aftur, en í næsta skipti eru hendurnar hafðar fyrir aftan bak sem slegið var á í fyrra skiptið.

10. Flöskustútur

Fjöldi þátttakenda: 4-20

Áhöld: flaska

Þátttakendur raða sér í hring sitjandi á gólfinu og einn byrjar að vera hann. Sá sem er hann byrjar á að segja: Sá sem flöskustútur lendir á… og svo eitthvað sem sá sem flöskustútur lendir á að gera eins og t.d. að hoppa fimm sinnum á einum fæti eða fara í kollhnís eða hvað sem honum dettur í hug. Síðan snýr þátttakandinn flöskunni og sá sem flaskan bendir þegar hún stoppar þarf að gera það sem átti að gera. Sá þátttakandi fær svo að gera næst.

11. Bingó

Fjöldi þátttakenda: ótakmarkaður

Áhöld: bingóspjöld o.fl.

Bingó er alltaf skemmtilegt að fara í og hægt er að prenta út bingóspjöld af netinu ef maður á ekki bingóspjöld og það sem þarf. Það er ekki nauðsynlegt að hafa verðlaun, þó það sé alveg skemmtilegt. Verðlaunin geta líka verið þau að fá að vera stjórnandinn í næsta leik.

12. Að fela hlut

Fjöldi þátttakenda: ótakmarkaður

Áhöld: einhver hlutur (t.d. spil úr spilastokki, lítil bók, leikfang)

Einn úr hópnum byrjar að fela hlutinn sem ákveðinn er. Hinir þátttakendurnir fara fram á meðan. Hlutinn er best að fela þannig að það sjáist örlítið í hann. Sá sem faldi segir hinum hvort hluturinn sé falinn hátt (fugl), lágt (fiskur) eða einhvers staðar þar á milli (kisa). Svo hefst leitin og sá sem finnur hlutinn fær að fela næst. Þannig gengur þetta koll af kolli. Það er einnig hægt að leika þennan leik þannig að þátttakendur fá að vita hvort þeir séu heitir eða kaldir eftir því hversu nálægt hlutnum þeir eru eða gefa aðrar vísbendingar.

13. Feluleikur

Fjöldi þátttakenda: ótakmarkaður

Áhöld: engin

Feluleik þarf varla að útskýra fyrir neinum en gaman getur verið að fara í feluleik með öllum í afmælinu. Hægt er að fara í feluleik inni jafnt sem úti.

Leikir í barnaafmæli Read More »

Bestu Disneymyndirnar fyrir kósýkvöldin

börn, Fjölskyldan, kósýkvöld, samvera

Bestu Disneymyndirnar fyrir kósýkvöldin

Disney hefur framleitt gríðarlegt magn af góðum og skemmtilegum teiknimyndum fyrir alla fjölskylduna. Raunar eru teiknimyndir Disney orðnar yfir 100 talsins á þessum 86 árum síðan fyrsta teiknimynd Walts Disneys kom út árið 1937. Það var myndin um Mjallhvíti og dvergana sjö.

Heimilisvefurinn hefur tekið saman lista yfir 89 bestu Disneymyndirnar. Myndirnar fá lang flestar góða dóma á síðum eins og IMDB en sumar fá þó að vera á listanum af öðrum sökum. Það er sjaldan sem framhaldsmyndir komast á listann, því yfirleitt eru þær mun slakari en sú fyrsta. Undantekning á því eru þó Toy Story-myndirnar. Allar fjórar myndirnar fá virkilega góða dóma, annað en t.d. Hringjarinn í Notre Dame 2, sem er með 4,6 í einkunn á IMDB.

Disneymyndirnar eru tilvaldar fyrir kósýkvöldin næstu vikurnar, eða jafnvel árin, þær eru svo margar. Börnin fá að kynnast eldri myndunum og foreldrarnir fá að rifja upp gamlar og góðar myndir og kynnast þeim nýrri. Það er hægt að taka myndirnar í tímaröð eða í hvaða röð sem manni hentar.

Góða skemmtun!

Bestu Disneymyndirnar fyrir kósýkvöldin Read More »

Ólsen Ólsen og fimm vinir hans

afþreying fyrir börn, kósýkvöld, samvera, spil

Ólsen Ólsen og fimm vinir hans

Ólsen Ólsen er eitt af fyrstu spilunum sem börnum er kennt. Þetta er klassískt og tilötlulega einfalt spil sem líklega allir Íslendingar þekkja og hafa prófað. Hér verður farið yfir reglur upprunalega spilsins, Ólsen Ólsen upp og niður (sem margir þekkja einnig) og svo fjórar aðrar útgáfur spilsins sem gaman er að prófa. Það er alveg tilvalið að prófa þessar nýju spilareglur í sumarbústaðarferðunum í sumar.

Ólsen Ólsen

Fjöldi: 2-6

Aldur: 5 ára og eldri

Spilastokkur: Einn spilastokkur er notaður í spilinu nema ef fleiri en sex ætla að spila saman, þá er hægt að bæta öðrum við.

Markmið: Markmið spilsins er að vera fyrstur til að losna við öll spil af hendi.

Uppsetning: Hver leikmaður fær fimm spil á hendi. Restin af spilastokknum er lögð á grúfu á mitt borð og efsta spili stokksins snúið við og lagt við hlið spilastokksins og er það fyrsta spilið í kastbunkanum.

Gangur spilsins: Sá sem er á vinstri hönd þess sem gaf byrjar spilið og svo gengur hringurinn réttsælis. Leikmaðurinn sem byrjar getur sett niður spil af sömu sort eða sem er með sömu tölu og er á efsta spili kastbunkans. Sé t.d. laufa tvistur í borði getur leikmaðurinn sett út annað hvort tvist eða lauf. Sé leikmaður með fleiri en einn tvist getur hann sett þær allar út og þar með breytt um sort. Einnig er hægt að breyta um sort með því að settja niður áttu og segja þá í hvaða sort maður vill breyta. Áttur er hægt að leggja ofan á hvaða spil sem er, hún þarf ekki að vera í sömu sort og spilið í kastbunkanum. Ef leikmaður getur ekki sett neitt spil út má hann draga spil, þó að hámarki þrjú. Ef leikmaður dregur spil sem hann getur notað má hann nota það strax, ef ekki kemur nýtanlegt spil þarf leikmaður að segja pass og næsti leikmaður gerir. Þegar leikmaður á aðeins eitt spil eftir á hendi verður hann að segja „Ólsen“ áður en næsti gerir. Ef það gleymist þarf leikmaðurinn að draga þrjú spil úr spilastokknum sem refsingu. Þótt leikmaður eigi tvö lík spil á hendi (t.d. tvær níur) þarf hann ekki að segja „Ólsen“ fyrr en hann hefur sett fyrra spilið niður og setur svo síðasta spilið sitt í kjölfarið. Þegar síðasta spilið er lagt út segir leikmaðurinn „Ólsen Ólsen“ og sigrar þar með spilið.

Ólsen Ólsen upp og niður

Fjöldi: 2-6

Aldur: 5 ára og eldri

Spilastokkur: Einn spilastokkur er notaður, nema ef fleiri en sex ætla að spila saman, þá er hægt að bæta öðrum við.

Markmið: Að vera fyrstur til að losa sig við öll spil af hendi.

Uppsetning: Hver leikmaður fær fimm spil á hendi. Restin af spilastokknum er lögð á grúfu á mitt borðið og efsta spili stokksins er snúið við og lagt við hlið spilastokksins og er það fyrsta spilið í kastbunkanum.

Gangur spilsins: Í Ólsen Ólsen upp og niður skipta sortirnar engu máli, aðeins tölurnar. Leikmaðurinn sem byrjar getur sett út spil sem er annað hvort einu hærra eða einu lægra en spilið sem er í kastbunkanum. Ef það er, sem dæmi, tvistur í borði má leikmaður setja annað hvort ás eða þrist út. Í kjölfarið má hann svo setja eins mörg spil út og hann getur, en alltaf þurfa þau að vera annað hvort einu hærra eða lægri en spilið á undan. Geti leikmaður ekki sett út spil má hann draga allt að þrjú spil. Ef hann getur ekki sett út neitt af þeim spilum segir hann pass og næsti gerir. Þegar leikmaður á aðeins eitt spil eftir á hendi segir hann “Ólsen” og þegar síðasta spil af hendi er lagt í borðið segir leikmaðurinn “Ólsen Ólsen upp og niður” og vinnur þar með spilið. Eins og í venjulega spilinu þarf leikmaður að draga þrjú spil sem refsingu ef hann gleymir að segja “Ólsen”.

Ólsen Ólsen með stigum

Fjöldi: 2-6

Aldur: 5 ára og eldri

Spilastokkur: Einn spilastokkur er notaður í spilinu nema ef fleiri en sex ætla að spila saman, þá er hægt að bæta öðrum við.

Markmið: Markmið spilsins er að vera fyrstur til að losna við öll spil af hendi og vera með sem fæst stig í lok spilsins.

Gangur spilsins: Ólsen Ólsen með stigum spilast alveg eins og venjulegur Ólsen nema hvað refsistig eru gefin í lok hverrar umferðar. Spilað er upp í ákveðna tölu (t.d. 500) eða ákveðið margar umferðir spilaðar (t.d. 10). Sá vinnur sem er með fæst stig.

Stigagjöf: Þegar einn leikmaðurinn hefur unnið umferð þurfa aðrir leikmenn, sem enn eru með spil á hendi, að reikna út hvað þeir fengu mörg (refsi)stig.

Ás-7 og 9 gilda sem 5 stig, 10 og mannspil gilda sem 10 stig og 8 gildir sem 25 stig.

Hafi leikmaður t.d. níu, gosa og áttu á hendi við lok umferðar (þegar annar leikmaður hefur unnið) fær sá leikmaður 40 stig. Ef einhver leikmaður endar í t.d. 500 stigum eða meiru er spilinu lokið og sá sem er með lægstu stigin vinnur. Einnig er hægt að ákveða hversu margar umferðir verða spilaðar og þá vinnur sá leikmaður sem fæst stig hefur við lok t.d. tíundu umferðar.

Ólsen Ólsen klikk

Fjöldi: 2-6

Aldur: 5 ára og eldri

Spilastokkur: Einn spilastokkur er notaður í spilinu nema ef fleiri en sex ætla að spila saman, þá er hægt að bæta öðrum við.

Markmið: Markmið spilsins er að vera fyrstur til að losna við öll spil af hendi.

Gangur spilsins: Ólsen Ólsen klikk spilast alveg eins og venjulegur Ólsen nema að við reglurnar bætist að ef leikmaður setur út tvist þarf næsti leikmaður að draga tvö spil, ef ás er settur út snýst hringurinn við og ef drottning er látin út missir næsti leikmaður úr eina umferð. Áttur geta, eins og áður, breytt sortinni.

Langi Ólsen

Fjöldi: 2-6

Aldur: 5 ára og eldri

Spilastokkur: Einn spilastokkur er notaður í spilinu nema ef fleiri en sex ætla að spila saman, þá er hægt að bæta öðrum við.

Markmið: Markmið spilsins er að vera fyrstur til að losna við öll spil af hendi.

Gangur spilsins: Spilið gengur alveg eins fyrir sig og venjulegur Ólsen Ólsen nema hvað að þegar annar leikmaðurinn leggur út síðasta spilið og segir “Ólsen Ólsen” líkt og venjulega þarf hann að draga fimm spil og halda áfram með spilið en í þetta sinn eru sjöur orðnar að spilinu sem má breyta um sort. Ef sá leikmaður vinnur spilið svo aftur verða sexur að spilinu sem getur breytt um sort og svo koll af kolli þar til annar leikmaðurinn vinnur spilið þegar hann er kominn niður í ásana.

Svindl Ólsen Ólsen

Fjöldi: 2-6

Aldur: 5 ára og eldri

Spilastokkur: Einn spilastokkur er notaður í spilinu nema ef fleiri en sex ætla að spila saman, þá er hægt að bæta öðrum við.

Markmið: Markmið spilsins er að vera fyrstur til að losna við öll spil af hendi.

Gangur spilsins: Þessi útgáfa af Ólsen Ólsen er ólík upprunalega spilinu því í því má reyna að svindla. Leikmaður getur reynt að fela spil án þess að aðrir leikmenn taki eftir eða leggja t.d. tvö niður í einu. Ef annar leikmaður tekur eftir svindlinu lætur hann vita og sá sem svindlaði dregur þrjú spil sem refsingu. Ef leikmaður ásakar annan leikmann ranglega um svindl, þarf sá sem ásakaði að draga sjálfur þrjú spil.

Ólsen Ólsen og fimm vinir hans Read More »

Hvað er gott að eiga þegar barnið kemur?

0-2 ára, börn, Fjölskyldan, Heimilishald, Skipulag

Hvað er gott að eiga þegar barnið kemur?

Það er að mörgu að huga áður en lítið kríli bætist við fjölskylduna. Lítil börn þurfa vissulega ekki margt og ást um umhyggja foreldranna er lang mikilvægust. Það geta samt ýmsir hlutir gagnast okkur vel að eiga þegar barnið mætir á svæðið til að gera allt auðveldara. Þarfir hverrar fjölskyldu og barns eru mismunandi svo það er erfitt að búa til lista sem gildir fyrir alla. Sumir foreldrar ætla t.d. að nota taubleyjur í stað bréfbleyja, á meðan aðrir ætla að láta barnið til að nota kopp frá fæðingu. En hér er engu að síður listi yfir hluti sem gagnlegt er að eiga þegar barnið kemur, eða fljótlega eftir það.

Neðst í færslunni er excel-skjal sem hægt er að nota við skipulagningu.

Fatnaður

Samfellur: gott er að eiga nokkrar samfellur, bæði síð- og stutterma. Sum börn æla t.d. mikið og þá getur verið gott að eiga nokkrar samfellur, svo ekki þurfi stanslaust að vera að þvo.
Náttgallar og heilgallar: það getur verið mjög þægilegt að hafa börn stundum í heilgalla og svo þarf náttgalla fyrir næturnar.
Buxur: eins og með samfellurnar er gott að eiga þó nokkrar buxur til skiptanna.
Peysur: gott er að eiga einhverjar peysur til að fara í yfir stutterma samfellur.
Sokkar og/eða sokkabuxur: sokkar haldast oft mjög illa á fótum ungabarna, svo það getur verið gott að eiga sokkabuxur.
Klórvettlingar: ungabörn klóra sig gjarnan í andlitið fyrst eftir að þau fæðast og þá geta klórvettlingar hjálpa mikið.
Léttar húfur: á höfuðið bæði ef það er svalt inni eða ef það er hlýtt úti og sól.
Hlýr útigalli: það fer auðvitað eftir því hvenær barnið er fætt hvort það þurfi hlýjan útigalla. Barn fætt í júlí þarf líklega ekki útigalla í stærð 50 og 56.
Húfa, vettlingar og sokkar: alltaf gott að eiga hér á norðlægum slóðum.
Hlýjar peysur
Föðurland/sett eða galli úr þunnri ull: gott fyrir svefninn úti og fleira.
Slefsmekkir: sum börn byrja að slefa allt frá 2-3 mánaða aldri og slefið getur orðið mikið!
Smekkir: ekki nauðsynlegt að eiga fyrr en um 5-6 mánaða aldur, þegar barnið fer að smakka mat.
Taubleyjur: gott að eiga til að þurrka upp ælur o.fl.
Kjólar eða fín föt: ekki nauðsynlegt, en gaman að eiga fyrir sérstök tilefni.
Hárband: alls ekki nauðsynlegt, en gaman að eiga fyrir sérstök tilefni.
Stuttbuxur undir kjóla: alls ekki nauðsynlegt, en gaman að eiga fyrir sérstök tilefni.
Skór/bomsur: ekki er nauðsynlegt að eiga skó fyrr en barnið fer að ganga sjálft en mjúkir skór eða bomsur er gaman að eiga fyrir sérstök tilefni, en alls ekki nauðsynlegt.

Skiptiaðstaða

Hlutir sem er eða gæti verið gott að eiga við skiptiaðstöðuna.

Skiptidýna og yfirbreiðsla
Ferðaskiptidýna
Körfur undir krem, bleyjur o.fl.
Skiptitaska
Ruslafata: líka hægt að henda í ruslafötuna í eldhúsinu
Bleyjur (bréf eða tau)
Bossakrem
Blautþurrkur eða fjölnota þurrkur
Koppur (ef venja á barn á kopp frá fæðingu)

Barnaherbergið/svefn

Hlutir sem er eða gæti verið gott að hafa í barnaherberginu eða í tengslum við svefn.

Rimlarúm og dýna: ekki nauðsynlegt við fæðingu
Sængurver
Sæng eða svefnpokar
Reifar: ekki er algengt að reifa börn á Íslandi
Lak
Teppi á gólfið
Vagga
Næturljós
Gúmmídúkur undir lak
Leikfangahirsla
White noise-tæki: getur hjálpað ungum börnum við að sofa betur og útiloka utanaðkomandi hávaða
Fataskápur/kommóða

Brjóstagjöf/pelagjöf

Pelar
Gjafapúði
Mexíkóhattar: ef brjóstagjöf gengur illa í byrjun eða ef sár koma
Pelabursti
Græðandi gelplástrar: fyrir sárar geirvörtur
Brjóstapumpa: ef þarf
Mjólkurpokar: ef þarf

Baðið

Handklæði
Naglaþjöl/skæri
Hárbursti
Þvottapokar/klútar
Baðbali: ekki nauðsynlegt en mjög þægilegt, en það er auðvitað hægt að baða börn í baðkörum, vöskum eða taka þau með í sturtu
Hitamælir í bað

Annað

Barnavagn: fyrir göngutúra og í mörgum tilvikum; lúra
Kerrustykki: fyrir göngutúra seinna meir
Burðarpoki: getur verið gagnlegt, sérstaklega fyrir börn sem vilja stöðugt láta halda á sér
Kerrupoki: svo það sé hlýtt og gott í kerrunni
Nefsuga: fyrir stífluð nef, ekki endilega nauðsynlegt
Bílstóll
Bílstólapoki: svo það sé hlýtt og notalegt í bílstólnum, því það á ekki að hafa börn í þykkum lögum af fötum í bílstólum.
Ungbarnahreiður: ekki nauðsynlegt en þægilegt til að hafa barnið í
Teppi
Snuð: gott er að kaupa nokkrar tegundir til að láta barnið prófa, þau taka ekki öll hvaða snuð sem er
Snudduband: svo snuðið fari ekki langt
Leikteppi
Barnapíutæki
Spjöld með svarthvítum myndum: fyrir barnið að skoða
Leikföng: mjög líklega fær barnið nóg af leikföngum gefins
D-vítamíndropar: nánari upplýsingar fáið þið í ungbarnavernd um hvenær á að byrja að gefa D-vítamíndropa
Matarstóll (með ungbarnasæti): mjög gagnlegt að eiga matarstól með ungbarnasæti eða ömmustól til að geta lagt barnið frá sér fyrstu mánuðina.
Ömmustóll

Skjal með öllu því helsta

Heimilisvefurinn hefur útbúið excel-skjal með öllu því helsta sem þarf að eiga þegar barnið loksins kemur. Hægt er að opna skjalið í excel og fylla það út jafnóðum í tölvunni eða þá að opna það með Google Drive. Ef síðari kosturinn er valinn er hægt að uppfæra skjalið í símanum.

Í skjalinu er skýr tafla með barnafötum í mismunandi stærðum (fyrir fyrstu 9 mánuðina eða svo) og viðmið um hvað er gott að eiga mörg stykki af hverri flík. Þegar þú fyllir inn í skjalið það sem er nú þegar komið af barnafötum er hægt að setja tölu í réttan reið og svo þegar viðmiðinu er náð er hægt að merka við í reitinn þar sem stendur komið. Sumt í skjalinu er merkt með * eða ** og það eru þá hlutir sem er ekki nauðsynlegt að eiga eða að minnsta kosti ekki nauðsynlegt fyrst um sinn.

Þetta skjal mun vonandi hjálpa ykkur að hafa yfirsýn yfir það sem er til af barnafötum og kemur sér vonandi vel þegar þið standið í miðri verslun eða loppu og munið ekkert hvað vantar. Þá er hægt að opna skjalið í símanum og sjá hvort það vantaði nú ekki örugglega fleiri buxur.

Auðvitað eru tölurnar í skjalinu ekki heilagar og auðvelt er að breyta og bæta við í skjalinu. Tölurnar eru eingöngu viðmið svo ekki sé allt stútfullt af fötum en einnig þannig að það þurfi ekki stöðugt að vera að þvo.

Til þess að geta notað skjalið í Google Drive og þar af leiðandi í símanum líka þarf að byrja á því að hala niður skjalinu hér að ofan, fara svo inn á Google Drive og búa til nýtt tómt sheets-skjal. Inni í því skjali þarf að smella á file og síðan open svo á upload og browse, finna rétta skjalið í tölvunni og smella á það. Þá ætti skjalið að birtast fljótlega í nýja sheets-skjalinu.

Hvað er gott að eiga þegar barnið kemur? Read More »